หลายคนอาจสงสัยว่า ในเมื่อคนเป็นภูมิแพ้ได้ แล้วสุนัขของเรา จะเป็นภูมิแพ้ได้เหมือนคนหรือไม่ คำตอบคือ โรคภูมิแพ้ในสุนัขสามารถพบได้เหมือนการพบโรคภูมิแพ้ในคน และในปัจจุบัน โรคภูมิแพ้ทางผิวหนังในสุนัขถือเป็นโรคที่พบได้บ่อย และมีความเกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันร่างกายของสุนัขโดยตรง แต่ไม่เพียงแค่โรคภูมิแพ้ผิวหนังเท่านั้น โรคภูมิแพ้ในสุนัขยังสามารถพบได้อีกหลายประเภท ซึ่งมาจากหลายสาเหตุที่แตกต่างกัน โดยบทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจโรคภูมิแพ้ในสุนัขและเหตุผลที่เจ้าของไม่ควรมองข้าม
โรคภูมิแพ้คืออะไร
โรคภูมิแพ้ (Allergy) คือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน โดยที่ร่างกายจะมีปฏิกิริยาไวต่อสารที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้ หรือสารที่ก่อให้เกิดความระคายเคืองที่มีอยู่ในสิ่งแวดล้อม เช่น ไรฝุ่น เกสรดอกไม้ เชื้อรา อาหาร เป็นต้น ทำให้เกิดอาการแพ้ในรูปแบบต่างๆ ตามมา ซึ่งโรคภูมิแพ้ สามารถพบได้ในสุนัขทุกสายพันธุ์ และสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ โดยส่วนมากมักจะพบโรคภูมิแพ้ในสุนัขตั้งแต่อายุ 6 เดือนขึ้นไป
อาการภูมิแพ้ในสุนัขเป็นอย่างไร
อาการภูมิแพ้ในสุนัข จะมีความแตกต่างจากคนเล็กน้อย เพราะในคน จะสังเกตอาการภูมิแพ้ได้จากการจาม ไอ หรือน้ำมูกไหลซึ่งอาการเหล่านี้ยังคงพบได้ในสุนัขเช่นกัน เพียงแต่ยังมีอาการที่สามารถสังเกตได้อย่างชัดเจนและพบได้บ่อยคือ สุนัขจะมีอาการคัน เกา และเลียอยู่บ่อยครั้ง นอกจากนี้หากอาการรุนแรงขึ้น อาจจะทำให้ผิวหนังอักเสบ ขึ้นตุ่มที่ผิวหนังและมีขนร่วง ไปจนถึงอาการท้องร่วงและอาเจียนร่วมด้วย
โรคภูมิแพ้ที่พบบ่อยในสุนัข
โรคภูมิแพ้ในสุนัข มักจะเกี่ยวข้องโดยตรงกับสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้หรือ Allergen โดยสามารถแบ่งโรคภูมิแพ้ที่พบได้บ่อยในสุนัขดังนี้
เป็นโรคภูมิแพ้ในสุนัขที่พบได้บ่อยที่สุด โดยส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจากสิ่งกระตุ้นจำพวกไรฝุ่น เกสรดอกไม้ หรือจากน้ำลายของหมัดจากการถูกตัวหมัดกัด ที่ถึงขั้นมีความเฉพาะเจาะจงของการเป็นโรคภูมิแพ้จากน้ำลายหมัด (Flea bite allergy) กันเลยทีเดียว ซึ่งการแพ้น้ำลายจากหมัดเพียง 1 ครั้ง สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ได้นานถึง 3 สัปดาห์ อาการที่พบมักจะมีอาการคันบริเวณใบหน้า หู และหน้าท้อง ผิวหนังแดง และมีแผลแห้งตกสะเก็ด นอกจากนี้โรคภูมิแพ้ผิวหนังยังมีโอกาสเกิดร่วมกับอาการผิวหนังติดเชื้อจากแบคทีเรีย และผิวหนังอักเสบจากการติดเชื้อยีสต์ได้อีกด้วย
สำหรับอาหารบางชนิด สามารถก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้ในสุนัขได้ และส่งผลต่ออาการแพ้ทางผิวหนัง อาการที่พบได้บ่อยคือสุนัขจะมีอาการคันมาก ผิวหนังแดง และมีการถ่ายเหลวหรืออาเจียนร่วมด้วย กรณีนี้ เจ้าของไม่ควรมองข้าม และจำเป็นต้องศึกษาทำความเข้าใจสายพันธุ์โดยละเอียด รวมถึงหมั่นสังเกต เพราะสุนัขบางสายพันธุ์ มีอาการแพ้ง่ายที่จำเพาะเจาะจงต่ออาหารบางชนิด หากพบว่าแพ้อาหารชนิดใด ควรเปลี่ยนอาหารทันที
สามารถเกิดได้จากสารก่อภูมิแพ้ที่มีอยู่ทั่วไปในสิ่งแวดล้อม เช่น ไรฝุ่น เกสรดอกไม้ หญ้า อาจจะพบได้เป็นช่วงๆ ตามฤดูกาล อาการที่พบอาจจะมีอาการไอ จาม น้ำมูกไหล รวมถึงยังพบการแพ้ทางผิวหนังได้ด้วยเช่นกัน สำหรับสุนัขบางสายพันธุ์โดยเฉพาะพันธุ์หน้าสั้นเช่น เฟรนช์บูลด็อก ปั๊ก ที่สามารถพบเจอความผิดปกติในระบบทางเดินหายใจได้ง่ายเนื่องจากโครงสร้างของหน้า จมูก และปากสั้น เจ้าของจึงควรต้องระมัดระวังและดูแลเป็นพิเศษ
อาจจะได้ยินกันไม่บ่อยนัก สำหรับโรคภูมิแพ้ในสุนัขชนิดนี้ แต่ก็สามารถพบได้เช่นกัน โดยสุนัขอาจจะมีอาการแพ้ต่อการสัมผัสสาร หรือสารเคมีบางชนิด แล้วก่อให้เกิดเป็นโรคภูมิแพ้ผิวหนังตามมา เช่น ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดพื้น อุปกรณ์ปรับอากาศ น้ำยาซักผ้า เนื่องจากสารเคมีในผลิตภัณฑ์เหล่านี้สามารถเป็นสารก่อภูมิแพ้ได้เช่นกัน
พบโรคภูมิแพ้ได้บ่อยในสุนัขสายพันธุ์ไหน
โรคภูมิแพ้ในสุนัข สามารถพบได้ 15% ในสุนัขทั่วไป แต่สุนัขในแต่ละสายพันธุ์ก็มีโอกาสเกิดโรคภูมิแพ้ได้ไม่เท่ากัน เช่น
สุนัขพันธุ์เล็ก อย่าง ชิสุ ปอมเปอเรเนียน ที่มีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้อาหารจำพวกโปรตีน จึงควรหลีกเลี่ยงอาหารโปรตีนสูง
สุนัขพันธุ์หน้าสั้น อย่าง อิงลิชบูลด็อก เฟรนช์บูลด็อก ปั๊ก ที่มักจะเป็นภูมิแพ้แต่กำเนิด เช่นภูมิแพ้อาหารจำพวกไก่ ไม่เพียงเท่านั้น โครงสร้างหน้าที่สั้นยังส่งผลให้ระบบทางเดินหายใจสั้น เสียงต่อการเป็นภูมิแพ้ระบบทางเดินหายใจได้อีกด้วย
การป้องกันโรคภูมิแพ้ในสุนัข
สิ่งสำคัญที่สุดในการป้องและรักษากันโรคภูมิแพ้ในสุนัขคือ การหลีกเลี่ยงสาเหตุในการก่อภูมิแพ้ต่างๆ ตามชนิดของโรคภูมิแพ้ดังที่ได้กล่าวไป รวมไปถึงการสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง เพื่อให้ร่างกายต่อสู้กับสารก่อภูมิแพ้ ที่สามารถทำได้โดยการฉีดสารกระตุ้นให้เกิดโรคภูมิแพ้ (allergic) ครั้งละน้อยๆ เข้าสู่สุนัข เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันมีความคุ้นเคยต่อสารก่อภูมิแพ้ แต่ควรเป็นการรักษาภายใต้การดูแลของสัตวแพทย์ เนื่องจากจำเป็นต้องทำการตรวจทดสอบเพื่อระบุชนิดของโรคภูมิแพ้ก่อน นอกจากนี้ การเสริมสารอาหารให้กับสุนัขด้วยผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ยังเป็นอีกตัวช่วยในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายสุนัข นอกเหนือไปจากการทานอาหารมื้อหลักได้อีกด้วย
เพราะโรคภูมิแพ้ในสุนัข สามารถพบเจอได้ง่ายไม่ต่างจากภูมิแพ้ในคน และถึงแม้อาการจะไม่รุนแรง แต่ก็ก่อให้เกิดความรำคาญแก่สุนัขได้ นั่นจึงเป็นสาเหตุที่เจ้าของสุนัขควรทำความเข้าใจสายพันธุ์และเรียนรู้อาการภูมิแพ้ที่สามารถเกิดขึ้นได้ในสุนัข เพื่อเป็นการป้องกัน และหลีกเลี่ยงความเสี่ยงต่อสุขภาพของสุนัขที่เรารัก
